ΠΟΠ Σάμος
Η ζώνη Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης Σάμος αφορά την παραγωγή γλυκών οίνων αποκλειστικά από την ποικιλία Μοσχάτο Σάμου (Άσπρο Μοσχάτο). Τα κρασιά παράγονται είτε από λιαστά σταφύλια με διακοπή της αλκοολικής ζύμωσης (φυσικώς γλυκύς), είτε ενισχυμένοι από λιαστά σταφύλια με αύξηση του αλκοολικού τίτλου από την προσθήκη αλκοόλης αμπελοοινικής προέλευσης (φυσικός γλυκύς). Τα αρώματά τους είναι ιδιαίτερα απολαυστικά και πλούσια, με έντονες ανθικές νότες, όπως τριαντάφυλλου και ανθέων εσπεριδοειδών, φρουτώδη χαρακτηριστικά, όπως εσπεριδοειδή και πυρηνόκαρπα, με εξαιρετική δυνατότητα παλαίωσης, αναπτύσσοντας τόνους μελιού, ξηρών καρπών και ποτ πουρί.
Οι αμπελώνες βρίσκονται σε κοινότητες στο μεγαλύτερο τμήμα του νησιού, στις πλαγιές του όρους Άμπελος και στις παρυφές του όρους Κερκετέας. Είναι φυτεμένοι σε αναβαθμίδες με πεζούλες ξερολιθιάς, οι οποίες κάποιες φορές είναι τόσο στενές, ώστε να χωρά μόνο μια σειρά από αμπέλια. Το υψόμετρο ξεκινά από το επίπεδο της θάλασσας και μπορεί να φτάσει τα 900 μέτρα. Τα εδάφη είναι κυρίως σχιστολιθικά, χαλικώδη, με καλή αποστράγγιση και μέτρια γονιμότητα. Το κλίμα είναι μεσογειακό, με ήπιους χειμώνες και ξηρά καλοκαίρια, Η θαλάσσια αύρα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή κατά τους θερινούς μήνες, καθώς δροσίζει τα φυτά και επιτρέπει στους καρπούς να ωριμάζουν σταδιακά, εξελίσσοντας όλες τις αρωματικές ουσίες και διατηρώντας δροσιστικές οξύτητες. Οι Βόρειοι άνεμοι, σε συνδυασμό με το υψόμετρο, επιμηκύνουν την περίοδο του τρύγου, μέχρι και μετά το τέλος Σεπτεμβρίου.
Το νησί της Σάμου, φημίζονταν από την αρχαιότητα για την αμπελοκαλλιέργεια, με απεικονίσεις σε αρχαία νομίσματα να το επιβεβαιώνουν. Επιπλέον, διασώζονται αμφορείς με σφραγίδα από τον τόπο προέλευσης, που χρησιμοποιούνταν για την μεταφορά του Σαμιώτικου ‘’ανθοσμία οίνου’’. Κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, το Σαμιώτικο κρασί αναφέρεται από περιηγητές της εποχής, ενώ αποτελεί βασικό εμπορικό προϊόν του νησιού. Το 1934 ιδρύεται η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου, η οποία συνέβαλε ιδιαίτερα στη διατήρηση της αμπελοκαλλιέργειας στο νησί, στην ποιοτική αναβάθμιση των κρασιών και στην εμπορική ανάδειξή τους.
