ΠΟΠ Πεζά
Η ζώνη ΠΟΠ Πεζά θεσπίστηκε το 1971, αρχικά για τους ερυθρούς ξηρούς οίνους, από τις ποικιλίες Κοτσιφάλι και Μανδηλαριά και αργότερα για τους λευκούς από την ποικιλία Βηλάνα. Είναι μία ενιαία αμπελουργική ζώνη στο κεντρικό και βόρειο τμήμα της περιφερειακής ενότητας του Ηρακλείου Κρήτης. Οι αμπελώνες είναι μη αρδευόμενοι και τα σταφύλια προέρχονται από αμπελοτόπια που βρίσκονται σε υψόμετρο από 300 έως 750 – 800 μέτρα.
Το κλίμα είναι Μεσογειακό, με ήπιους χειμώνες και ζεστά καλοκαίρια. Η μέση θερμοκρασία ανέρχεται σε 17οC, και τα επίπεδα βροχόπτωσης σε 650 mm. Οι ορεινοί όγκοι στο νότιο τμήμα της ζώνης προστατεύουν τις καλλιέργειες από τους ζεστούς νότιους ανέμους. Αντίθετα, η απουσία ορεινών όγκων στο βόρειο τμήμα, ευνοεί με τους δροσερούς βόρειους άνεμους να περιορίζουν τις μέγιστες θερμοκρασίες τους καυτούς θερινούς μήνες.
Η παραγωγή των λευκών οίνων γίνεται με την κλασσική μέθοδο λευκής οινοποίησης, με έλεγχο των θερμοκρασιών και με τη χρήση σύγχρονου εξοπλισμού. Χρησιμοποιείται αποκλειστικά η λευκή ποικιλία Βηλάνα, μία από τις πιο σημαντικές ποικιλίες του νησιού. Τα κρασιά που προκύπτουν έχουν χρώμα λεμονί, με αρώματα ώριμων φρούτων, κομψό σώμα, μέτρια οξύτητα, μέτριο αλκοόλ. Ο ευοξείδωτος χαρακτήρας της Βηλάνας της δίνει μία διαφορετική διάσταση, που όταν συνδυάζεται με παραμονή σε βαρέλι, οδηγεί σε νότες καβουρδισμένων ξηρών καρπών, αποξηραμένων φρούτων και ανθών. Το σώμα δέχεται το άγγιγμα του ξύλου και γίνεται πλούσιο και πληθωρικό. Για την ένδειξη «Επιλεγμένος» (Reseve) απαιτείται παλαίωση 6 μήνες σε βαρέλι και 12 μήνες για την ένδειξη «Ειδικά Επιλεγμένος».
Οι ερυθροί οίνοι Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης Πεζά, παράγονται από την ανάμειξη των ποικιλιών Κοτσιφάλι και Μανδηλαριά. Οι δύο αυτές σπουδαίες ποικιλίες του Κρητικού αμπελώνα, διαθέτουν στοιχεία τόσο διαφορετικά, που όταν ανταμώνουν, αλληλοσυμπληρώνονται ιδανικά. Το Κοτσιφάλι, αρωματικό και ευχάριστο, με ελαφρύ σώμα, υψηλό αλκοόλ και χρώμα που εξελίσσεται σχετικά σύντομα. Αντίθετα, η Μανδηλαριά, έχει έντονο, βαθύ χρώμα, πολλές και μερικές φορές ‘’δύστροπες’’ τανίνες, καλή οξύτητα και χαμηλό αλκοόλ. Ο συνδυασμός των δυο τους, δίνει ισορροπημένα κρασιά, με όλα τα απαραίτητα στοιχεία για ένα ποιοτικό αποτέλεσμα.
Δωδεκάμηνη παλαίωση σε βαρέλι απαιτείται για να φέρουν τα κρασιά αυτά την ένδειξη «Επιλεγμένος» (Reserve) και η παραμονή τους για 18 μήνες, προκειμένου να φέρουν την ένδειξη «Ειδικά Επιλεγμένος».
