Ποικιλία Μανδηλαριά
Η Μανδηλαριά είναι μία έντονα κόκκινη ποικιλία, που καλλιεργείται εκτεταμένα στα νησιά του Αιγαίου από όπου προέρχεται, την Κρήτη αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Τη συναντάμε με πολλά συνώνυμα, όπως Μαντηλάρι στην Κρήτη, Αμοργιανό στη Ρόδο, Μαυροκουντούρα στην Εύβοια κ.ά.. Θεωρείται αρχαία ποικιλία, καθώς εικάζεται ότι συμμετείχε στην παραγωγή του Αριούσιου οίνου, φημισμένου κρασιού κατά την αρχαιότητα, που παράγονταν στο νησί της Χίου.
Είναι ποικιλία ευαίσθητη στις ασθένειες, ανθεκτική στην ξηρασία, ζωηρή και παραγωγική . Είναι ιδιαίτερα όψιμη, οπότε ευνοείται από το χαμηλό υψόμετρο και τα ζεστά μέρη. Ο τρύγος πραγματοποιείται μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου, φτάνοντας κάποιες φορές έως αρχές Οκτώβρη. Είναι σταφύλι με πλούσιο χρώμα, έντονες και κάποιες φορές άγαρμπες τανίνες, μέτρια οξύτητα και χαμηλό προς μέτριο αλκοόλ.
Οινοποιείται με την κλασσική ερυθρή οινοποίηση, ενώ σε αντίθεση με πολλές ερυθρές ποικιλίες, δεν χρειάζεται μακρά εκχύλιση με τα στέμφυλα. Το χρώμα είναι άφθονο, μεταφέρεται σύντομα στο μούστο, ενώ η μεγάλη ποσότητα και η ιδιαίτερη χροιά των τανινών, απαιτούν προσεκτική διαχείριση στην εκχύλισή τους. Τα αρώματα είναι φρουτώδη και βοτανικά όταν το κρασί είναι νεαρό σε ηλικία, ενώ παλαιώνοντας εμπλουτίζεται με νότες γλυκών μπαχαρικών, σοκολάτας και δέρματος.
Το βαρέλι θεωρείται σχεδόν απαραίτητο για τους οίνους από Μανδηλαριά, αφού οι πόροι του επιτρέπουν τη δίοδο του οξυγόνου, το οποίο βοηθά στον πολυμερισμό και στο μαλάκωμα των τανινών. Είναι από τις λίγες ποικιλίες που αντέχει το καινούργιο βαρέλι και αγαπά την αμερικάνικη δρυς, η οποία της προσφέρει γλυκά αρώματα βανίλιας, καρύδας και σοκολάτας, και τιθασεύει τη δύστροπη πλευρά της.
Σημαντικό ‘’εργαλείο’’ στα χέρια των οινοποιών, αποτελούν τα blend με άλλες ποικιλίες, προκειμένου να μειωθεί η ένταση των δύσκολων χαρακτηριστικών της Μανδηλαριάς. Στην Κρήτη αποτελεί παράδοση η ανάμειξη της Μανδηλαριάς με το Κοτσιφάλι, ενώ στην Πάρο ‘’παντρεύεται’’ με τη λευκή ποικιλία Μονεμβασιά (τουλάχιστον 35%), για την παραγωγή ερυθρών οίνων.
Οι οίνοι από Μανδηλαριά είναι ιδιαίτερα γαστρονομικοί και αποτελούν τέλειο συνοδευτικό πλούσιων παλαιωμένων τυριών, πιάτων με κόκκινες σάλτσες, κόκκινου κρέατος μαγειρεμένου και ψητού στη σχάρα.
Με τη συμμετοχή της Μανδηλαριάς, παράγονται οι οίνοι ΠΟΠ Πεζά, ΠΟΠ Αρχάνες, ΠΟΠ Χάνδακας – Candia, ΠΟΠ Σητεία, ΠΟΠ Ρόδος, ΠΟΠ Πάρος και πολλοί οίνοι Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης.