Ποικιλία Μονεμβασιά
Με πιθανή προέλευση από την ομώνυμη καστρόπολη της Μονεμβασιάς, η σπάνια αυτή ποικιλία, καλλιεργείται παραδόξως πιο εντατικά στο κυκλαδίτικο νησί της Πάρου και δευτερευόντως στην Λακωνική πατρίδα της. Στην Πάρο μάλιστα συμμετέχει στην παραγωγή λευκών, ερυθρών (ναι κι όμως! συνοινοποιείται με την ερυθρή ποικιλία Μανδηλαριά, προκειμένου να τιθασεύσει τα έντονα χαρακτηριστικά της) και γλυκών οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης.
Η ποικιλία Μονεμβασιά γενετικά διαφοροποιείται απόλυτα από την ποικιλία Malvasia, η οποία επίσης έχει πάρει το όνομά της από το λιμάνι της Μονεμβασιάς (το οποίο εκτός Ελλάδας ονομαζόταν Malvasia). Είναι ένα φυτό ευαίσθητο στην ξηρασία, με μέση προς υψηλή παραγωγικότητα, μεσοπρώιμης ωρίμανσης, που τρυγιέται περίπου μέσα με τέλη Αυγούστου. Δίνει καρπούς με ήπιο αρωματικό δυναμικό, και χαρακτηριστικά εσπεριδοειδών και πυρηνόκαρπων φρούτων, καθώς και ορυκτές νότες. Έχει σχετικά χαμηλή οξύτητα, καλή δομή και ευοξείδωτο χαρακτήρα, στοιχεία που απαιτούν ιδιαίτερη διαχείριση στο αμπέλι αλλά και στο οινοποιείο.
Η Μονεμβασιά συμμετέχει στην παραγωγή τριών οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Στη ζώνη ΠΟΠ Πάρος, ΠΟΠ Malvasia Πάρος, ΠΟΠ Μονεμβασιά-Malvasia
